Suvereni vojni malteški red, čiji su pripadnici poznat još kao i Vitezovi Malte nije samo religiozni katolički red sa tradicijom dugom oko 1000 godina, niti samo organizacija koja ulaže milione dolara u humanitarne pomoći, izbjegličke kampove i programe oporavka nakon prirodnih katastrofa.

Oni su i suverena nacija koja svoje mjesto ima pri Ujedinjenim Nacijama, imaju svoj ustav, iako neobično, bez ikakve teritorije. Takođe, imaju svoje registarske oznake za vozila, valutu i pasoš.

Vitezovi su osnovani u Jerusalimu oko 1099. godine, a Kralj Španije im je poklonio Malteška ostrva 1530. godine. Napoleon, za vrijeme Francuske invazije 1798. godine, protjeruje Vitezove sa ostrva i do dan danas njihovo sjedište se nalazi u Rimu. Daniel da Pertri Testaferrata, predsjednik Malteškog reda, za CNN je rekao da samo 100 od 13500 vitezova živi na Malteškom ostrvi, dok su ostali raseljeni po svijetu.

Prvi pasoš Malteškog reda vitezova uveden je u 14. vijeku, a koristile su ga diplomate za putovanja u funkciji ambasadora. Danas se koristi samo oko 500 ovih pasoša, što ih čini jednim od najrjeđih na svijetu!

Ekskluzivan dokument

Tamno crveni pasoš Viteškog reda rezervisan je za članove Suverenog Savjeta i lidere diplomatskih misija i njihove porodice. Ukrašen je zlatnim slovima kojima je ispisano ime organizacije na francuskom “Ordre Souverain Militaire de Malte,” i grb. De Petri Testaferrata ističe da se pasoši daju diplomatama za vrijeme trajanja njihovog mandata. Diplomate se biraju na 10 godina sa mogućnošću ponovnog izbora, a moraju se penzionisati do 85. godine života. Ostali pasoši su validni četiri godine, a mogu se koristiti isključivo u svrhu diplomatskih misija. Pasoš ima 44 strane sa oznakom Malteškog krsta.

Eugenio Ajroldi di Robbiate, bivši portparol Reda, za CNN kaže da je smiješno vidjeti reakcije carinika kada dobiju pasoš na uvid. Ispričao je i dešavanja na aerodromu u Bankoku, gdje se grupa carinika okupila da vidi pasoš i da usklikaju selfi.

De Petri Testaferrata kaže da dve trećine članova Šengena prepoznaje diplomatski pasoš Reda i da blisko, neformalno, sarađuju sa državama kao što su Francuska, Velika Britanija i Sjedinjene Američke Države.

„Mi pružamo brzu i efikasnu medicinsku pomoć i ostale potrebne zalihe žrtvama konflikata i prirodnih katastrofa. Otvaramo bolnice, ambulantne oridinacije, medicinske centre i domove starijim i nemoćnim, obezbjeđujemo obroke i pružamo prvu pomoć,“ de Petri pojašnjava.

Na putu Malteških Vitezova

Iako je malo vjerovatno da ćete prilikom posjete Malti naletjeti na pripadnika Reda malteških vitezova, mnogo je mjesta na ostrvu na kojima možete mnogo naučiti o njima.

Jedna od stvari koje ćete primjetiti prilikom dolaska na glavno ostrvo je tvrđava Sv. Anđela, boje meda, koja strši iz Azurnog mora Grand Harbora. Impozantna srednjevijekovna građevina je svojevremeno bila sjedište Reda i predstavlja jedini dio ostrva koji idalje pripada Redu malteških vitezova.

De Petri Testaferrata kaže za CNN da kapela posvećena Sv. Ani u gornjem dijelu idalje održava Red. Na ovom dijelu je svojevremeni vođa Reda de Valette svakodnevno molio za spas od Otomanske invazije 1565. godine.

Unutar antičkih zidina Mdine, srednjevijekovnog Malteškog glavnog grada možete mnogo na čujete i naučite o Redu malteških vitezova uz 3D audiovizuelni prikaz. Nalazi se u Casa Magazziniju gdje su Vitezovi svojevremeno skladištili municiju. Tu ćete čuti o istoriji Malte, uključujući i događaj iz 1530. godine kada je Kralj Španije poklonio ostrva Vitezovima

U Valjeti, glavnom gradu Malte, se nastavlja put Vitezova do Nacionalne Malteške biblioteke u kojoj se nalazi „Pie Postulatio Volountatis“ dokument koji je potpisao Papa Paschal II 1113. godine i koji Vitezovima garantuje suverenost.

„Kolekcija u biblioteci sadrži originalna dokumenta i rukopise Reda“, ističe Dane Munro, vodič i istoričar specijalizovan za istoriju reda.

Nakon biblioteke se možete uputiti preko puta do Palate Velikog majstora koja je nekada bila dom Vitezovima. Soba Prestola je bila korištena kao Dvorana Vrhovnog Savjeta i ostala je ukrašena drevnim freskama koje prikazuju Veliku Opsadu. Ne propustite da pogledate portrete Velikih Majstora u Dvorani ambasadora.

Vrijeme dok je Caravaggio bio Vitez

Kao i sva gospoda, i Vitezovi su voljeli likovnu umjetnost, što je dovelo do kontroverzi. Čuveni italijanski slikar Michelangelo stigao je na Maltu 1607. godine nakon što je u dvoboju ubio čovjeka i pobjegao iz Rima. Red ga je proglasio Vitezom i postao je dvorski slikar. Nakon što je Michelangelo pokazao da je više problematičan nego gospodin, Vitezovi ga isključuju iz Reda

Dok posjećujete Kokatedralu Sv. Jovana, samo nekoliko blokova od Palate Velikog majstora, obratite pažnju na „Usječenje glave Sv. Jovana“ koje je najveće poznato djelo Michelangela

Nekoliko blokova dalje nalazi se Casa Rocca Piccola od porodice de Piro koja je bila blisko povezana sa Redom, kaže Munro. Možete da posjetite i veliku kuću u kojoj živi Marquis Nicholas de Piro, kancelar Malteškog udruženja Reda. Njegov dom predstavlja vremensku kapsulu barokne elegancije 16. vijeka.

Takođe možete da odsjednete u palati koja je pripadala vitezovima. Rosselli AKS Privilege je butik hotel koji je bio dom Voteza od Malte Don Pietra Rosseliia i nalazi se u Valjeti, a predstavlja savršenu bazu turističke ture tokom koje učite sve o Vitezovima.

Ukoliko Vam se posreći i uočite jednog od rijetkih vitezova na ostrvu možda ćete moći da ih identifikujete po njihovim tradicionalnim haljinama, koje nose samo tokom vjerskih ceremonija. Na crnoj tunici sa bijelim manžetama nalazi se osmokaratni malteški krst. Dodatni ukras oko vrata prikazuje viteški čin u Redu.

(CNN)